Categorie: vrijheid *

De betekenis van vrij is ‘ongebonden; niet belemmerd of bezet’. Het achtervoegsel – heid geeft een toestand hoedanigheid aan. Vrij zijn gaat verder dan maatschappelijke vrijheid. Het is ook rationeel, emotioneel en spiritueel vrij zijn.

Begin je ontdekkingsreis in deze categorie bij de eerste van negen geselecteerde columns: kiezen voor vrijheid.

Zie ook de categorieën vrije meningsuiting, vrije wil en openheid.

Enkele categoriën met het tegenovergestelde van vrijheid vastzitten, dogma’s, trauma en woede en haat.

hoe ik reageer als ik een klacht heb

Op mij is het gezegde van toepassing ‘Klanten klagen niet, ze blijven weg.’ Ik reageer eigenlijk alleen wanneer ik word geconfronteerd met grote financiële gevolgen, afspraken die niet worden nagekomen en machtsmisbruik. Ik reageer niet direct. Ik probeer eerst grip te krijgen op de woede die in me is opgewekt.

In het krachtveld van beheerste woede floreert vervolgens mijn tactisch denkvermogen. De confrontatie ga ik aan onder het motto ‘Je kunt oorlog met me krijgen, maar ik bepaal het moment, de plaats en de wapens.’ Ik ga bijvoorbeeld niet de strijd met je aan op het moment dat je jezelf sterk waant door omstanders.

Dit alles vrijwaart me niet van onzekerheid en angst op het moment dat ik moet handelen. Ik herinner me wat ik ooit deed toen ik me onzeker voelde. Ik zag de angst in de ogen, liet verleden en toekomst los en handelde ‘cool and clean’. Niet vanuit woede of angst, maar vanuit de vanzelfsprekendheid van oorzaak en gevolg.

Zie ook:
conflicten
in de ogen en onder ogen zien
rechtvaardigheidsgevoel
zo voel ik dat
wraakgevoel
de keizer, Rutte en Amerika
pluk de dag

grootheidswaan

De inauguratie van Trump doet me denken aan de wereldwijde opkomst en expansiedrift van autocraten. Gedragen door hun vazallen bereiken ze de top van de politieke macht, de positie van alleenheerser. Hier genieten ze van de echo van hun grootheidswaan. Van het gejuich van dogmatische volgelingen en hebzuchtige opportunisten. Ver verheven boven het volk bouwen ze een kasteel voor zichzelf. Een burcht van zelfvertrouwen. Van hieruit bombarderen ze hun onderdanen met decreten en wetten. De zelfzuchtige en zelfgenoegzame massa zwijgt. Kijkt bewonderend naar haar leider op. Doet alsof de wetten alleen voor criminelen gelden. Later zullen ze zeggen: Ik wist het niet. En de alleenheersers? Als het waar is wat ze zeggen ‘dat de geschiedenis zich herhaalt’ dan zullen zij de keerzijde ervaren van hun grootheidswaan. Het graf van achterdocht onder de in graniet gebeitelde tekst: it’s lonely at the top. En hun volgelingen? Zij zullen met het verlies van hun geestelijke en soms ook fysieke vrijheid de prijs betalen voor het geloof in de dictator.

Zie ook:
megalomane beschaving
groot groter grootst
polarisatie
trumpertjes
Ik ben woest!
volgers
ich habe es nicht gewusst
duivels

biechtgeheim

Het biechtgeheim is de katholieke bepaling dat een zonde die je in de biecht hebt bekend niet door de biechtvader openbaar mag worden gemaakt. Nadat je de zonde hebt bekend schenkt de biechtvader je, in naam van Christus, vergiffenis. Het begrip biecht stamt van het woord bekennen ‘herkennen, erkennen, berouw tonen’.

De algemene betekenis van een geheim is ‘iets wat je niet durft te bekennen omdat het een overtreding is van een sociale waarde, norm of wet’. Een geheim wordt een last wanneer je jezelf schaamt, schuldig voelt en bang bent de prijs voor de overtreding te moeten betalen: publieke vernedering, boete en/of gevangenisstraf.

Spiritueel verlos je jezelf van de emotionele en geestelijke last door de overtreding, inclusief haar context en de gevolgen, niet-reactief te beschouwen, te herkennen en erkennen. Hierdoor krijg je begrip en mededogen voor wie je bent en wat je hebt gedaan en kun je jezelf vergeven, ben je je eigen biechtvader.

Dit was de eerste van een selectie van tien columns over schuld en boete.

  1. biechtgeheim
  2. wetmatigheid
  3. straf en schuld
  4. schuld en boete
  5. genoegdoening
  6. niet bekennen maar erkennen
  7. begrip
  8. mededogen
  9. jezelf vergeven
  10. de prijs van vrijheid

rechts-extremisten

Een vraag die me al enkele dagen bezighoudt: Waarom wordt iemand in een democratisch land rechts-extremist? Ik denk bij rechts-extremisten niet alleen aan agressievelingen in de kring van nationalisten en racisten maar ook aan de (semi)intellectuelen die hen politieke rugdekking geven. Waarom vallen ze vluchtelingen en de democratische rechtsstaat aan? Is het angst om door een groeiende groep vluchtelingen tot derderangs burgers te worden gedegradeerd? Wantrouwen ze de democratische overheid omdat ze geen grip hebben op het complexe proces van overleggen, compromissen sluiten en regelgeving? Kunnen ze niet of willen ze zich hier niet in verdiepen? Kiezen ze misschien uit gemakzucht voor de eenvoud van orde en gezag, verankerd in nationalistische gevoelens en (religieuze) tradities? Beseffen ze niet dat dit hen zal opzadelen met een alleenheerser die hen als een sekteleider zal manipuleren, isoleren, onderdrukken en hen van hun vrijheid zal beroven? Of denken ze dat dit hen niet zal overkomen omdat ze bij de winnaars van de door hen in gang gezette strijd zullen horen? Is dat hun drijfveer? Machtswellust?

Zie ook:
ongebonden
anarchist
politiek radicalisme
radicalisering
de kans dat je radicaliseert
de ondergang van onze democratie
democratische waarden en voorwaarden

een ongemakkelijk gevoel

Ik voel me soms ongemakkelijk wanneer ik trots ben. Bijvoorbeeld wanneer ik trots ben op mijn kinderen en dit aan anderen vertel. Ik krijg dan het idee dat ik de eer claim voor wie ze zijn en wat ze doen. Ik heb daar geen recht op. Het is hun verdienste, niet die van mij. Ik heb hen hoogstens enkele mogelijkheden aangereikt.

Ik voelde me ook trots en ongemakkelijk toen ik een bericht las over een 4000 jaar oude grafheuvel bij ons in de buurt. Een grafheuvel met een greppel er omheen en doorgangen die als zonnekalender hadden gediend. Ik voelde me trots omdat ik meende dat ik als Nederlander een verre bloedverwant was van degenen die dit stukje menselijk vernuft hadden aangelegd. Ik voelde me ongemakkelijk omdat, als er al een bloedlijn was, deze na 4000 jaar en immigratie is verwaterd en verdampt.

Ik laat het begrip bloedverwant los en denk aan het begrip zielsverwant ‘iemand met wie je inzichten en gevoelens deelt’. Wanneer ik onbeschroomd trots ben op mijn kinderen ervaar ik zowel hun vreugde als hun verdriet. Ik laat dit bezinken en begrijp waarom ik, wanneer ik trots op hen ben, de drang voel om te vertellen dat ze het niet voor niets hebben gekregen, dat ze er veel voor hebben moeten doen en laten. Dat ze bereid waren de prijs ervoor te betalen.

Ik denk terug aan de grafheuvel en besef dat ik als mens trots mag zijn op de prehistorische mens die in de cyclus van de opkomst en ondergang van de zon, van leven en dood, van vreugde en verdriet de stuwende kracht in de schepping herkende en een instrument creëerde waarin dit inzicht zich manifesteerde. Ik ben trots op hen omdat zij bereid waren de prijs ervoor te betalen.

Zie ook:
trots
vader-dochter
mannetjesdier
soulmate
kracht

vragen staat vrij

Een groter recht dan het recht op vrije meningsuiting is het recht op het stellen van vragen. Vragen reiken dieper dan standpunten. Ze voeren je voorbij beklemmende standpunten naar een vrije wereld van mogelijkheden. Het is niet voor niets dat dictators niet willen dat hen vragen worden gesteld. Vragen brengen niet alleen henzelf maar ook hun aanhangers aan het twijfelen. Die kunnen zich gaan afvragen of ze wel vrij zijn. Een nog groter recht dan het recht op het stellen van vragen is het recht jezelf vragen te stellen. Vragen over wat je denkt, voelt en doet. Door op de antwoorden die je vindt door te vragen ontdek je een wereld van mogelijkheden en werkelijkheden. Toen ik mezelf vragen stelde over het recht op vrije meningsuiting ontstond naast het gezegde ‘Vragen staat vrij en het weigeren erbij.’ een nieuw gezegde ‘Vragen staat vrij met alle mogelijkheden erbij.’

Zie ook:
zelfkritiek
Waarom zelfkritiek?
kritiek en feedback

Dit was de zesde van een selectie van twaalf columns over doorvragen tot ..

  1. Socrates
  2. Het enige dat ik weet is dat ik niets weet.
  3. de yoga van het denken
  4. de yoga van het vragen
  5. doorvragen
  6. vragen staat vrij
  7. verkennen
  8. Wat blijft er van mij over?
  9. Is god een algoritme?
  10. ironie
  11. niet één antwoord
  12. eudaimonía

Dit was de achtste van negen geselecteerde columns in de categorie vrijheid.

  1. kiezen voor vrijheid
  2. de prijs van vrijheid
  3. vrije wil
  4. ontstaan en groei van de vrije wil
  5. vrijheid
  6. cogito ergo sum
  7. vrije meningsuiting
  8. vragen staat vrij
  9. geestelijke vrijheid

het Westen

Het Westen is meer dan een groep landen. Het is een visie op het functioneren van de overheid. Uitgangspunt is dat burgers niet worden gehinderd door een overheid die zichzelf in stand houdt met corruptie, nepotisme, desinformatie, indoctrinatie en fysieke en psychische onderdrukking. Democratie is geen garantie dat deze misstanden niet plaats vinden. Democratie maakt het wel gemakkelijker om ze bespreekbaar te maken. Helaas denken velen dat ze met het uitroepen van een democratie klaar zijn. Soms zijn ze al tevreden met vrije verkiezingen. Later blijkt dat de strijd tegen misstanden nooit stopt. Ook in een democratie dien je alert te blijven en te reageren op misstanden. Niet met opruiende, intimiderende en ongefundeerde uitspraken maar onthecht en op basis van feiten.

Zie ook:
democratische waarden en voorwaarden
doorgeslagen in individualisme
streven naar vrijheid
niet de feiten maar ..
macht corrumpeert
nepotisme
onthecht handelen